Odszkodowania za błędy lekarskie i medyczne

Co to jest błąd medyczny ? Kiedy mamy do czynienia z błędem medycznym?

W skrócie można ująć to tak, że błąd medyczny, także nazywany lekarskim to postępowanie sprzeczne z powszechnie uznanymi, aktualnymi zasadami wiedzy medycznej i lekarskiej, prowadzące do rozstroju zdrowia i powstaniu uszczerbku na zdrowiu pacjenta. W większości roszczeń związanych z wystąpieniem błędu medycznego lub lekarskiego, co do zasady nie jest istotne kto dopuścił się błędu medycznego. Kto jest zatem odpowiedzialnym za wynagrodzenie powstałej szkody ? Odpowiedzialnym za wynagrodzenie szkody jest placówka medyczna, w której doszło do błędu lekarskiego oraz zakład ubezpieczeń, który ubezpieczał w dacie wystąpienia błędu medycznego jednostkę służby zdrowia. Lekarz natomiast może ponosić odpowiedzialność karną.

Najczęściej naruszane prawa pacjenta

Do najczęściej naruszanych praw pacjenta skutkujących wysokim roszczeniem o zadośćuczynienie jest naruszenie prawa do informacji dotyczących proponowanego leczenia, metod alternatywnych leczenia, możliwości wystąpienia powikłań okołooperacyjnych, wykonanie operacji pomimo braku pełnej i „uświadomionej” zgody pacjenta na zabieg operacyjny. Katalog tych spraw jest oczywiście katalogiem otwartym.

Komu przysługuję odszkodowanie i zadośćuczynienie za błąd medyczny lub naruszenie prawa Pacjenta?

Roszczenia o zadośćuczynienie i odszkodowanie w związku z błędem lekarskim, medycznym lub naruszeniem prawa pacjenta przysługują bezpośrednio poszkodowanym pacjentom, u których doszło do uszczerbku na zdrowiu oraz powstała krzywda, w związku z zawinionym działaniem pracownika jednostki służby zdrowia. Należy jednak pamiętać, że w przypadku, gdy na skutek błędu lekarskiego pacjent umrze, najbliżsi członkowie rodziny mogą żądać zapłaty zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej.

Jaki jest okres do żądania przez poszkodowanego zapłaty odszkodowania i zadośćuczynienia za błąd medyczny?

O odszkodowanie i zadośćuczynienie w związku z błędem lekarskim lub naruszeniem praw pacjenta  można się skutecznie ubiegać:

  1. do upływu terminu 3 lat od dnia zaistnienia błędu lekarskiego, czy naruszenia praw pacjenta (np. od dnia operacji)
  2. do upływu 3 lat od dnia kiedy osoba poszkodowana dowiedziała się o szkodzie jednak nie później niż 10 lat dnia zdarzenia wywołującego szkodę.
  3. jeżeli lekarz lub inna osoba, z której winy doszło do błędu medycznego i uszkodzenia ciała została skazana prawomocnym wyrokiem karnym za przestępstwo – 20 lat na uzyskanie odszkodowania

Zadośćuczynienie za krzywdę wywołaną błędem lekarskim i naruszeniem praw pacjenta

Zadośćuczynienie jest tzw. roszczeniem niemajątkowym, osobistym mającym na celu wynagrodzenie całej krzywdy, która powstała u pacjenta – ofiary błędu medycznego. Krzywdy, w postaci bólu i cierpienia, a także całości negatywnych skutków w sferze emocjonalnej, zawodowej i osobistej osoby poszkodowanej w wyniku błędu medycznego. Wysokość krzywdy, jest także związana z powstałą szkodą w postaci trwałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Aby uzyskać zadośćuczynienie do, którego doszło w wyniku błędu medycznego, należy udowodnić, że działanie lekarza było nieprawidłowe i spowodowało powstanie zarówno błędu medycznego, jak i szkody pod postacią uszczerbku na zdrowiu. W przypadku żądania zadośćuczynienia za naruszenie prawa pacjenta, poszkodowany nie musi w ogóle udowadniać powstania uszczerbku na zdrowiu wywołanego naruszeniem jego prawa. Wystarczy wykazać sam fakt naruszenia prawa pacjenta (np. prawo do informacji o alternatywnym leczeniu) i wykazać własną krzywdę wywołaną tym faktem.

W jaki sposób udowodnić rozmiar poniesionej krzywdy?

Najważniejszym dowodem w tego rodzaju sprawach jest dokumentacja medyczna związana bezpośrednio z leczeniem. Należy szybko zadbać o zabezpieczenie takich dowodów jak odpisów dokumentacji medycznej z placówki, w której doszło w ocenie poszkodowanego do błędu medycznego. Dokumentacja ta musi być kompletna, a więc musi zawierać wszystkie jej karty (łącznie z np. protokołem operacyjnym, kartami gorączkowymi, raportami pielęgniarskimi). Już na etapie sądowym  kluczowa jest również opinia biegłego sądowego.

Odszkodowanie

Odszkodowanie ma na celu wynagrodzenie wszelkich szkód i strat majątkowych powstałych w związku z błędem medycznym. Odszkodowanie powinno być pełne, a więc powinno pokryć wszystkie odniesione szkody.

Do roszczeń o odszkodowanie z tytułu błędu medycznego można m.in. zaliczyć żądania o:

  • zwrot wszystkich poczynionych nakładów na leczenie, rehabilitację, zakup sprzętu rehabilitacyjnego, zwrot kosztów prywatnych wizyt lekarskich oraz zwrot kosztów dojazdu do placówek medycznych
  • odszkodowanie z tytułu pomniejszonego wynagrodzenia za czas pozostawania na zwolnieniu chorobowym, zasiłku rehabilitacyjnym
  • odszkodowanie za poniesione koszty opieki sprawowanej przez osoby trzecie

 

W przypadku roszczeń o odszkodowanie również należy zadbać o skrupulatne gromadzenie dowodów związanych z poniesionymi szkodami:

  • faktury za zakupione leki, wizyty lekarskie
  • faktury z paliwo wraz z zestawieniem przejechanych kilometrów
  • kopie zwolnień lekarskich ZLA wraz z zaświadczeniem od pracodawcy o wysokości utraconych dochodów

Renta

Renta jest szczególną formą odszkodowania, o którą może ubiegać się osoba poszkodowana, u której na skutek błędu lekarskiego doszło do powstania uszczerbku na zdrowiu. Jest to renta wpłacana przez podmiot odpowiedzialny za powstanie błędu lekarskiego (np. szpital) lub ubezpieczyciela, który ubezpieczał placówkę medyczną. Renta ta ma charakter odrębny od renty wypłacanej przez ZUS.

Poszkodowany pacjent ma prawo do renty, gdy na skutek błędu lekarskiego nastąpiła całkowita lub częściowa utrata zdolności do pracy zarobkowej albo zwiększeniu uległy potrzeby poszkodowanego (np. stałe wydatki na leczenie), ewentualnie gdy zmniejszyły się widoki powodzenia na przyszłość (np. brak możliwości awansu zawodowego lub ukończenia studiów).

Ponieważ postępowania sądowe dotyczących roszczeń związanych z błędami lekarskimi są długotrwałe, poszkodowany pacjent może żądać tzw. zabezpieczenia roszczenia na czas trwania procesu. W przypadku uwiarygodnienia żądania, poszkodowany może otrzymywać comiesięczną rentę już po 2 tygodniach od złożenia pozwu o zapłatę odszkodowania za błąd lekarski .