Zastaw dowodu osobistego w wypożyczalni w zamian za sprzęt.

Coraz częściej możemy się spotkać z sytuacją, że korzystając z określonej wypożyczalni ( narty, kajaki, samochody) właściciel zażąda od nas dowodu osobistego powołując się na przepisy RODO, które wskazują, że jest to niezbędne do wykonania umowy. Możemy również usłyszeć, że ma to na celu ochronę interesów właściciela przed kradzieżą tudzież zniszczeniem drogiego sprzętu. Przedsiębiorcy dobrze wiedzą, że aby dochodzić ewentualnych roszczeń potrzebują nie tylko imienia i nazwiska, ale także adresu zamieszkania oraz numeru PESEL. Dlatego często proszeni jesteśmy o przedstawienie dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość. Warto pamiętać, że właściciel wypożyczalni może żądać okazania dowodu osobistego w celu sprawdzenia wiarygodności danych osobowych, które mu przekazaliśmy. Nie może jednak uzależnić wypożyczenia od wyrażenia przez nas zgody na zostawienie dowodu „w zastaw” albo też skserowania go.

Nowelizacja prawa dotyczącego ochrony danych osobowych spowodowała, że prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych może nałożyć na wypożyczalnię sprzętu karę pieniężną, jeśli ta będzie żądała pozostawienia dokumentów w tak zwany zastaw.

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że wyłącznie podmioty wskazane w powszechnie obowiązujących przepisach uprawnione są do zatrzymania dowodu tożsamości, a generalną zasadę stanowi zakaz jego zatrzymywania przez osoby do tego nieuprawnione. Zgodnie z treścią art. 79 ustawy z 6 sierpnia 2010 roku o dowodach osobistych odpowiedzialności karnej podlega ten, kto m. in. zatrzymuje bez podstawy prawnej cudzy dowód osobisty, za co może grozić kara ograniczenia wolności albo kara grzywny.

Przepisy RODO a ksero dokumentów

Ustawa o ochronie danych osobowych nie zezwala na zatrzymywanie „w zastaw” dowodów osobistych. Nie wyklucza jednak możliwość kserowania takich dokumentów. Warto jednak wiedzieć o tzw. zasadzie minimalności. Zakłada ona, że można przetwarzać tylko takie informacje, które są potrzebne do realizacji konkretnej umowy. I to administrator danych musi udowodnić, że takich konkretnie danych potrzebuje.

Pomimo tego sugeruję, aby nie wyrażać dobrowolnej zgody na zatrzymanie oraz kopiowanie dokumentów tożsamości, nawet jeżeli właściciel wypożyczalni tłumaczy, że jest to wymagane do dochodzenia ewentualnych roszczeń, za zniszczony czy niezwrócony sprzęt. Wydaję się, że wystarczające powinno być spisanie z dokumentu informacji, które będą pomocne przy dochodzeniu ewentualnych roszczeń. Natomiast najbardziej rozsądnym rozwiązaniem chroniącym interesy wypożyczalni sprzętu jest żądanie uiszczenia kaucji za wypożyczony sprzęt.